Zgodnie z ustawą o finansach publicznych do 15 listopada miałem obowiązek przedłożyć Radzie Gminy projekt uchwały budżetowej na rok 2017. Jak już wielokrotnie zapowiadałem, przyszłoroczny plan finansowy będzie niezwykle ambitny i prorozwojowy, ale zarazem bardzo trudny do realizacji i zbilansowania, na co wpływ miały nie tylko pewne decyzje inwestycyjne, ale przede wszystkim zobowiązania wynikające z wcześniej podpisanych umów o dofinansowanie niektórych przedsięwzięć.
Główne założenia budżetu Jaworza wspólnie ze skarbnikiem oparliśmy na prostej hipotezie, że sytuację makroekonomiczną kraju będzie cechować podobny trend jak dotychczas, a mianowicie – na co wskazuje uzasadnienie do budżetu Państwa – wzmacnianie się sytuacji gospodarczej kraju. Czy tak będzie rzeczywiście, okaże się już pewnie niebawem. Niemniej jednak wskaźniki oraz wyliczenia dotyczące ewentualnych dochodów naszej gminy w przyszłym roku, które otrzymaliśmy od wojewody oraz ministra finansów, są nad wyraz optymistyczne. I mając to na uwadze, postanowiłem skonstruować budżet raczej realistyczny, który uwzględnia możliwość pogorszenia się sytuacji makroekonomicznej lub nieprzewidywalnych w tym momencie sytuacji.
Oczywistą oczywistością dla mnie jest zabezpieczenie w 2017r. wysokiego standardu realizacji kluczowych zadań gminy, a co za tym idzie – zapewnienie wysokiej zdolności kredytowej, koniecznej do pokrycia wkładów własnych dla projektów unijnych oraz wspomaganych finansowaniem krajowym, a także utrzymanie ścieżki rozwoju społeczno-gospodarczego i środowiskowego naszej gminy. Będzie to możliwe jedynie dzięki utrzymaniu ścisłej dyscypliny finansowej, której celem jest gromadzenie środków na zadania inwestycyjne – nie tylko w tym roku, ale i na przyszłość. Dlatego też w przedłożonym radnym projekcie założyłem utrzymanie wysokiej nadwyżki operacyjnej, tj. zmniejszeniem wydatków bieżących (pozainwestycyjnych) w stosunku do dochodów.
Budżet Gminy Jaworze został opracowany z zachowaniem szczególnej ostrożności planowania finansowego – z tym, że jego konstrukcja pozwala na wprowadzanie niezbędnych korekt podczas jego realizacji, co może być podyktowane m.in. zmieniającymi się uwarunkowaniami ekonomicznymi kraju, zmianą przepisów prawnych w ciągu roku czy też sytuacjami natury lokalnej.
Przyjrzyjmy się zatem założeniom projektu budżetu z bliska, biorąc na pierwszy ogień dochody…
Planowane dochody na rok 2017 wynoszą ogółem 29 772 712,29 zł i są wyższe od planowanych dochodów w roku 2016 o kwotę 423 695,71 zł. Zwiększenie planu dochodów wynika głównie ze zwiększenia wpływów z podatków (przede wszystkim od osób fizycznych – PIT) oraz opłat i dotacji.
I tak na dochody składają się m.in. następujące pozycje:
- subwencja oświatowa – 5,73 mln złotych (+1%)
- udziały w PIT – 11 mln złotych (+14,7%)
- dotacje rządowe i celowe – 4,2 mln złotych
- dofinansowanie dla przedszkoli – 380 tys. złotych
- dotacje unijne – 600 tys. złotych
- dochody majątkowe – 400 tys. złotych
- dotacje środowiskowe – 50 tys. złotych
- dotacja na budowę hali sportowej – 0,8 mln złotych (z 3,15 mln)
- dotacja z Banku Gospodarstwa Krajowego – 315 tys. złotych
- wpływy z podatków lokalnych (podatek od nieruchomości – 2,7 mln zł, podatek od środków transportu, pozostałe podatki i opłaty, renta planistyczna, opłata śmieciowa itp.)
- dochody majątkowe (ok. 830 tys. złotych)
Z kolei wydatki w przyszłym roku zostały zabudżetowane w kwocie 30 612 672,29 złotych (i są wyższe o ok. 14% w stosunku do zeszłorocznych).
Bez wątpienia największą częścią wydatkową stanowią koszty funkcjonowania naszych placówek oświatowych – szkoły podstawowej, gimnazjum, obu przedszkoli oraz Gminnego Zespołu Oświaty. Tylko kroplę w morzu potrzeb zaspokoi subwencja oświatowa, która wyniesie nawet nie 5,8 mln złotych (+2,1%). Aby być jednak sprawiedliwym, należy zaznaczyć, że w subwencji tej uwzględniono skutki finansowe podwyżki wynagrodzeń nauczycieli o 1,3% od 1 stycznia 2017 roku oraz skutki finansowe prognozowanych zmian wynikających z awansów zawodowych nauczycieli. Niestety nie ma ani słowa o czekającej nas w tym zakresie reformie…
Gmina ze środków własnych udzieli również dotacje oraz pomoc finansową dla:
- Powiatu Bielskiego – budowa ronda i remont ul. Cieszyńskiej i Bielskiej
- Powiatu Bielskiego – pomoc finansowa na dopłatę do PKS
- organizacji pozarządowych na zadania z zakresu kultury
- organizacji pozarządowych na zadania z zakresu sportu
- Ośrodka Promocji Gminy Jaworze
- Gminnej Biblioteki Publicznej w Jaworzu
- Muzeum Fauny i Flory Morskiej i Śródlądowej w Jaworzu
- przedszkola niepublicznego
- instytucji kultury udzielana z Gminnego Programu Zwalczania Narkomanii oraz z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- Miasta Bielsko-Biała – opieka nad zwierzętami bezdomnymi oraz dofinansowanie działalności Ośrodka Przeciwdziałania Problemom Alkoholowym w Bielsku-Białej
- Policji – dodatkowe patrole
Z kolei wydatki majątkowe wyglądać będą następująco:
- Bieżące utrzymanie kanalizacji – 70 tys. złotych
- Pomoc finansowa dla Powiatu Bielskiego na dofinansowanie inwestycji pn. „Rozbudowa drogi powiatowej 4417S Świętoszówka-Bielsko” w ramach „Programu rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016-2019” – 1,8 mln złotych (przy następujących wskaźnikach budżetu oraz jego zadłużenia – gmina: 30 mln zł/12,5 mln, powiat: 110 mln zł/6 mln)
- Modernizacja i budowa infrastruktury drogowej – 250 tys. złotych
- Wykupy gruntów – 30 tys. złotych
- Rewitalizacja obszarów zdegradowanych poprzez przebudowę budynku przy ul. Zdrojowej 30 w Jaworzu wraz z zagospodarowaniem przyległego otoczenia – 150 tysięcy złotych
- Montaż kompletnych systemów fotowoltaicznych w budynkach użyteczności publicznej na terenie Gminy Jaworze – 360 tysięcy złotych
- Budowa budynku socjalnego – 1,77 mln złotych
- Zakup oprogramowania komputerowego – 20 tysięcy złotych
- Dotacja celowa dla KMP w Bielsku – Białej z przeznaczeniem na pokrycie wydatków inwestycyjnych – 10 tysięcy złotych
- Monitoring wizyjny Gminy – 20 tysięcy złotych
- Rezerwa na „Budżet Obywatelski 2017” – 100 tysięcy złotych
- Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej – instalacja przeciwpożarowa – 80 tysięcy złotych
- Modernizacja budynku Gimnazjum – 30 tysięcy złotych
- Modernizacja sal w Przedszkolu nr 1 – 15 tysięcy złotych
- Modernizacja budynku Przedszkola nr 2 – 46 tysięcy złotych
- Modernizacja oświetlenia ulicznego – 50 tysięcy złotych
- Dotacja celowa dla Ośrodka Promocji Gminy Jaworze na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji – 10 tysięcy złotych
- Budowa pełnowymiarowej hali sportowej – 1,45 mln złotych
- „Park wypoczynkowo-rekreacyjny w Jaworzu” – Etap II – 160 tysięcy złotych
To będzie bez wątpienia bardzo trudny budżet. Obejmie bowiem budowę hali sportowej, budynku socjalnego, przygotowanie do funduszy unijnych, gospodarkę śmieciową, a nade wszystko udzielenie pomocy finansowej mało zadłużonemu powiatowi bielskiemu na budowę ronda przy „Cholewikówce”. Niemniej jednak jest on bardzo ambitny i wciąż prorozwojowy. Ani na krok nie zwalniamy tempa w wyścigu cywilizacyjnym o dobre miejsce Jaworza.
Ale proszę o o zapamiętanie jednego. I to napiszę wprost: to, co nie zostanie w tym budżecie uchwalone, na pewno w przyszłym roku nie będzie mogło być zrealizowane. Przede wszystkim w kontekście inwestycji drogowych (patrz: rondo). Bo jak mówi staropolskie przysłowie: „Z pustego to i Salomon nie naleje”…